‘In een consult proberen we bij iemand altijd een persoonlijke balans te vinden tussen voeding, beweging en ontspanning. Want als daar balans ontstaat, zit je vaak lekkerder in je vel.’ Adriëtte Topper is diëtiste en heeft een diëtistenpraktijk, Topcare, in Dronten.
Als diëtiste begeleidt ze mensen naar een gezonde eet- en leefstijl om zo de kwaliteit van leven te verbeteren.
Goed gevoed ouder worden
‘In mijn praktijk zie ik heel veel verschillende mensen voorbij komen, van jong tot oud. Ik kijk bij iedereen altijd naar de algemene leefwijze: hoe leef je, hoe beweeg je, wat eet je en hoe is je algemene gezondheid. Vaak komen mensen wel met een aanleiding. Ze hebben bijvoorbeeld darmklachten, zijn vaak of snel moe of hebben een verhoogd valrisico. In dat laatste geval komen ze vaak via een doorverwijzing uit de paramedische hoek bij ons terecht.
Aan de hand van het eetpatroon en het ritme van de dag kijken we wat we kunnen veranderen. Juiste voeding helpt, maar je moet er zelf ook een stukje invulling aan geven. Juist door naar de langere termijn te kijken, zorgen we er ervoor dat mensen goed gevoed ouder worden.’
Zorgmijdend
Adriëtte merkt doorgaans dat ouderen niet zo snel uit zichzelf aankloppen, ze zijn meer zorgmijdend. ‘De jongere ouderen, dat zijn bij ons de 55 plussers, komen nog wel uit zichzelf. Vaak vanwege diabetesklachten, maar ook met bijvoorbeeld hormoonklachten of blijvende vermoeidheid na de overgang. Ook maken ze zich sneller zorgen over die paar kilo’s die er niet meer vanzelf af gaan. Maar andere ouderen, zoals 75 plussers, vinden dat ze zichzelf nog prima kunnen redden. Als ze dan toch bij ons zijn en later weer de deur uit lopen, zijn ze vaak verrast. Ze vinden het dan fijn dat we een luisterend oor hebben. Ook onderschatten ze vaak de hoeveelheid die ze mogen, of eigenlijk moeten eten,’ legt ze uit.
Ondervoeding
En in dat laatste schuilt een gevaar. Want te weinig eten of te eenzijdig eten kan leiden tot ondervoeding. ‘Stel je weegt 80 kg en je hebt 96 g eiwitten per dag nodig, maar eet er maar 45, dan haalt je lichaam die extra eiwitten uit je spieren. Als dat elke dag doorgaat, dan neemt je spierkracht steeds verder af en neemt je valrisico toe. Dat merk je niet direct, dat gaat heel geleidelijk. En dat is het lastige aan ondervoeding, het is sluipend,’ zegt Adriëtte. ‘Ook als je overgewicht hebt kan je ondervoed zijn. Dat gebeurt als je de verkeerde dingen eet waardoor je tekorten opbouwt. Dat gaat ook vaak geleidelijk en het kan ervoor zorgen dat je stofwisseling vertraagt. Daarnaast merken we dat zaken als pijn, eenzaamheid, problemen in de mond en de hoeveelheid beweging invloed hebben op het eetpatroon.
Wij schrijven geen dieet voor, maar kijken echt naar welk doel iemand heeft. Zoals overgewicht terugdringen, zoutarmer eten of hulp bij obstipatie.
Signalen
Als er iets mis is met je voeding, geeft je lichaam signalen. Het is belangrijk daarnaar te luisteren. Dat geldt voor iedereen, maar vooral als je ouder wordt. ‘Moeheid, slecht slapen, moeten uithijgen na een kleine inspanning, snel spierpijn krijgen, lang of veel ziek zijn en minder kracht hebben zijn allemaal signalen waarmee je wat moet,’ benadrukt Adriëtte. ‘Om snel inzicht te krijgen in de voedingswaardes voeren we de Bio-elektrische Impedantie Analyse (BIA) uit. Daarmee meten we vetvrijemassa, vochtpercentage en spierkracht in het lichaam. Zo kunnen we ondervoeding heel snel opsporen. Ook zie je met deze meting heel snel of een behandeling effect heeft.’
Niet twijfelen
‘Helaas komen veel ouderen bij ons als het eigenlijk al te laat is. Het zou zo mooi zijn als het voorveld, zoals de huisarts of de fysiotherapeut, sneller naar de diëtist doorverwijst, zeker bij ouderen,’ vindt Adriëtte. ‘Met het Paramedisch Platform Flevoland maken we gelukkig mooie stappen en zijn we aanwezig aan tafel als diëtisten. Dus we pakken steeds meer onze rol. Voeding is je medicijn; het hangt echt met alles samen en dat merken we steeds meer. Daarom is het ook mooi dat we ook in de valpreventieketen bijvoorbeeld steeds meer aansluiting hebben.
Adriëtte raadt 55-plussers aan niet te twijfelen, maar gewoon langs te gaan bij een diëtiste zodat die met hen mee kan denken over gezond gevoed ouder worden. ‘Lukt langskomen niet? Dan komen we gewoon op huisbezoek, er zijn altijd mogelijkheden.’
