'De mond is de spiegel voor de gezondheid'
Het wordt steeds duidelijker dat wanneer je niet goed zorgt voor je mond, dit gevolgen heeft voor je hele gezondheid.’ Helma Ario Soeriowardojo werkt als tandheelkundig preventie medewerker bij GGD Flevoland. In haar werk geeft ze voorlichting aan mensen van alle leeftijden over het belang van mondzorg. Vooral bij de oudere generatie is er veel te winnen.
Deze ouderen bereikt Helma vooral via welzijnsorganisaties. ‘Ik geef regelmatig voorlichting aan ouderen zelf, maar probeer daarnaast welzijnsorganisaties, thuiszorg, POH ‘ers (praktijkondersteuner huisarts) en andere professionals te spreken,’ vertelt Helma. Er zijn veel ziektes waarbij de mond een belangrijke rol speelt. ‘Denk bijvoorbeeld aan Parkinson. Het goed kauwen op je eten zorgt voor een betere doorbloeding in de hersenen.’
Maar ook mensen met diabetes hebben baat bij goede mondzorg. ‘Ze kunnen vaak gratis naar de pedicure. Maar wondjes in de mond zijn eigenlijk net zo goed een risico, terwijl deze mensen niet gratis naar de tandarts kunnen,’ legt Helma uit.
Preventie begint al bij jonge kinderen
In haar werk geniet Helma vooral van de afwisseling. ‘Voor iemand anders klinkt het misschien saai of beperkt dat het maar één thema is, maar ik heb het hartstikke druk. Elke generatie of leeftijdsgroep heeft weer andere aandachtspunten.’ Hoewel ouderen een belangrijke doelgroep zijn, begint echte preventie bij de jongere kinderen. ‘Hoe beter je ouders inlicht over tandenpoetsen en hoe jonger je begint met goed onderhoud, hoe beter kinderen dit doen op latere leeftijd.’
Tijdens haar workshops en voorlichtingen komt ze niet met lege handen. ‘Door subsidie hebben we materialen kunnen ontwikkelen.’ legt Helma uit. ‘Denk aan folders over mondverzorging, maar bijvoorbeeld ook een tasje met mini-tandpasta, tandenborstel, tongschraper en flosdraad.’
Onwetendheid over mondverzorging
In het professionele werkveld is er nu nog te weinig aandacht voor mondverzorging, terwijl dat wel belangrijk is. ‘Als alle professionals die met ouderen in contact komen, regelmatig vragen naar de mondgezondheid, voorkom je veel problemen,’ legt Helma uit. Er heerst veel onwetendheid onder ouderen over mondverzorging en hoe je dat goed doet. ‘Veel weten niet dat, ook al heb je een kunstgebit, je de mond ook dan goed moet verzorgen.’
Specifieke vragen
Op dit moment bestaat haar rol vooral uit het onderwerp onder de aandacht brengen en mensen met elkaar verbinden. Het is belangrijk om een goed netwerk te creëren voor professionals en cliënten. ‘Mensen weten me gelukkig te vinden. Laatst kreeg ik een mail met een hele specifieke vraag van een thuiszorgorganisatie,’ legt Helma uit, ‘Die heb ik uiteindelijk doorverwezen naar een tandarts die gespecialiseerd is in het behandelen van oudere mensen.’ Helma geeft ook veel presentaties bij welzijnsorganisaties en plekken waar senioren samenkomen. Dat vraagt wel om wat creativiteit. ‘Niet iedereen zit te wachten op een presentatie over de mond, maar als je ze op een leuke manier meeneemt, zie je dat er toch animo voor is en krijg ik aan het eind veel persoonlijke vragen over klachten die mensen hebben. Van tandplak tot het verzorgen van je kunstgebit.’ vertelt Helma.
Hoop voor de toekomst
Uiteindelijk hoopt Helma op een wereld waarin professionals hun cliënten regelmatig vragen naar de mondzorg, ook al is dat misschien een intieme vraag. ‘Helemaal nu de tandarts uit het basispakket van de zorgverzekering verdwenen is, zie je dat veel ouderen geen geld hebben om naar de tandarts te gaan. Daardoor is het nóg belangrijker dat ouderen hun tanden goed poetsen en hun mond schoonhouden,’ aldus Helma. Uiteindelijk is de mond toch een visitekaartje. ‘We doen er zoveel mee: praten, eten, proeven, drinken en dus ook schoonhouden!’
